Kiedy małe dziecko zaczyna mówić, zaczyna od samogłosek a, o, u, e, i, y; później używa wyrażeń dźwiękonaśladowczych (np. miau, ko ko, hau hau, bum bum), sylab, a na końcu wypowiada wyrazy i zdania. Stosując metodę symultaniczno-sekwencyjną, powtarzamy etapy rozwoju mowy dziecka, czyli uczymy czytania od samogłosek po wyrażenia dźwiękonaśladowcze i sylaby, aż do wyrazów i zdań.
Trzy główne zasady na każdym etapie nauki to:
- POWTARZANIE (dziecko powtarza za dorosłym);
- ROZUMIENIE (dziecko pokazuje, gdzie jest dana samogłoska/sylaba);
- NAZYWANIE (dziecko samo odczytuje samogłoski/sylaby).
Etapy nauki czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną
I.
- Wprowadzenie samogłosek:
A U Ó I
O E Y - Globalne rozpoznawanie i odczytywanie wyrażeń dźwiękonaśladowczych:
np. HAU, MU, PUK PUK, BACH;
II.
- Sylaby otwarte (zakończone na a,o,u,ó,e,i,y) ze spółgłoskami P, M, B, L, F, W, T, D
np. PA PO PU PÓ PE PI PY - Pierwsze wyrazy I pseudowyrazy (wyrazy wymyślone na potrzeby doskonalenia umiejętności czytania), z sylab otwartych oraz zbudowane samogłoski i poznanej już sylaby np. APA, OMO.
III.
Sylaby zamknięte (zakończone spółgłoską), np. AP, OP, UP, ÓP, EP, IP, YP.
Opozycje np. PA-AP, MA-AM, praca z pseudo wyrazami utworzonymi z sylab zamkniętych.
IV.
- Kolejne sylaby otwarte i zamknięte ze spółgłoskami i dwu- i trójznakami S, Z, K, G, J, N, Ż, RZ, SZ, C, DZ, H, CH, Ł, CZ, DŻ, DRZ, R oraz wszelkiego rodzaju ćwiczenia na utworzonych z nich sylabach otwartych, zamkniętych i pseudo wyrazach.
- Sylaby ze spółgłoskami miękkimi (ś, si, ć, ci, ź, zi, dź, dzi, ń, ni)
np. SIA, SIO, SIU, SIE, SI
AŚ, OŚ, UŚ, EŚ, IŚ, YŚ
ASIA, OSIO, USIU, ESIE, ISI, YSI. - Samogłoski nosowe Ą, Ę.
- Zbitki spółgłoskowe.
V.
Samodzielne czytanie tekstów.
Podczas wszystkich etapów wprowadza się kilka wyrazów, które dziecko rozpoznaje globalnie (całościowo, jako obraz). Mają one za zadanie stymulować prawą półkulę mózgu i motywować dzieci do dalszej nauki. Dzieci szybko je zapamiętują, zaczynają szybko je rozpoznawać i wierzą w to, że czytają tak szybko jak dorośli, przez co wzrasta ich motywacja i wiara w sens ich dalszej pracy. Wszystkie wyżej wymienione etapy przeplatane są ćwiczeniami ogólnorozwojowymi, które wspomagają naukę czytania (np. porządkowanie od lewej do prawej, różnicowanie, kategoryzowanie, odwracanie wzorów itp.), ale o tym w kolejnych wpisach.
Na podstawie:
Jagoda Cieszyńska, Kocham uczyć czytać. Poradnik dla rodziców i nauczycieli
Jagoda Cieszyńska, Marta Korendo, Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6.roku życia.
